Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Yağmur, dolu, kum ve toz fırtınaları gibi kar fırtınaları da, doğal ve yapay çevre ile bütün canlıların yaşamını olumsuz yönde etkilemektedir. Kar fırtınası ya da tipi, kuvvetli rüzgâr ve yoğun kar yağışı ile ortaya çıkan, yatay ve dikey görüş uzaklığının çok kısıtlandığı tehlikeli bir meteorolojik olaydır.
Tipi, daha önce yağan ve yeryüzünde örtü oluşturan kardan kaynaklandığı gibi, yoğun kar yağışı sırasında da görülebilen bir doğal tehlikedir. Bu iki duruma göre adlandırılan tipilerin oluşumu aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
Yeryüzünde oluşan kalın kar örtüsünün, yer rüzgârının hızına ve yönüne bağlı olarak, bulunduğu yerden bir başka yere taşınmasıyla büyük kar yığınları oluşur. Doğal olarak o yerin topografik Özellikleri, kar örtüsünün kalınlığı, yığılan kann miktarı ve rüzgârın hızı ve yönü arasında çok yakın bir ilişki vardır. Kar örtüsü ne kadar fazla, rüzgâr ne kadar hızlı ise, taşınarak yığılan kar miktarı da o kadar fazladır. Kar yağışının durmasından sonra, yeryüzündeki karın şiddetli rüzgârlarla sürüklenmesi ve taşınması sırasında görüş uzaklığı son derece kısıtlanır ve göz gözü görmez hâle gelir. Bu olay yer tipisi olarak adlandırılır.
Bazı durumlarda yoğun kar yağışı sırasında; yerden kaldırılan kar tanecikleri ve yerdeki diğer partiküller ile yağan kar taneleri, kuvvetli rüzgârlarla yatay yönde taşınarak sürüklenebilir. Bu durumda görüş uzaklığı birkaç metrenin altına kadar düşebilir ki, bu doğal olaya da gerçek tipi adı verilmektedir.
Aslında her iki olay da yoğun kar yağışı ve çok hızlı esen rüzgârla ortaya çıkmaktadır. Bunun için, bu iki olay da tipi olarak adlandırılmaktadır.
Ancak afet olarak karşımıza çıkan olaylar, çoğunlukla gerçek tipi adı verilen olay sonucunda görülür ve büyük can ve mal kayıpları yaşanır. Çünkü bu olayda çok düşük sıcaklık, kuvvetli rüzgâr ve yoğun kar yağışı aynı anda etkili olmaktadır.
Diğer fırtınalar hemen her mevsimde görülebildiği hâlde, kar fırtınaları sadece soğuk mevsimlerde kar yağısının görüldüğü etkili fırtına sistemlerinde ve orografik yağışa bağlı olarak da dağlık alanlardaki kar yağışı sırasında görülmektedir.
Yoğun kar, dondurucu soğuk ve kuvvetli rüzgârın birlikte yarattığı koşullar, canlı ve cansız doğa ile insan yaşamı üzerinde çok olumsuz durumlar yaratmaktadır. Bunları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.
Tipi sırasında adeta yeryüzüyle gökyüzü birleşmiş gibidir. Bu ürkütücü beyazlık, insan psikolojisi üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
Tipiye yakalanan insanların, sığınacak bir yer bulamadıkları takdirde yaşama şansları oldukça azdır. Ya boğularak, ya da donarak ölebilirler veya sakat kalabilirler.
Yoğun kar yağışı ve/veya sürüklenen kar nedeniyle yollarını kaybeden hayvanların yaşama şansları insanlara göre daha azdır. Nefes alma güçlüğünden boğularak, aç kalarak, ya da donarak ölebilirler.
Tipinin daha sık ve daha etkili yaşandığı dağlık alanlarda çeşitli amaçlar için bulunan (kayakçı, dağcı, görevli v.b.) insanlar, görüş uzaklığının çok kısıtlanması, aşırı soğuk ve kuvvetli rüzgâr nedeniyle hayatlarını yitirebilirler.
Kara, deniz ve hava ulaşımında görüş uzaklığının azalmasına bağlı olarak, büyük can ve mal kaybına neden olan kazalar yaşanabilir.
Özellikle kara yollarına yığılan kar ve bu karın aşın soğuk nedeniyle kay gani aşması nedeniyle büyük kazalar görülebilir.
Tipi süresince taşınan ve yığılan kar nedeniyle yapıların üstü tamamen karla örtülebilir, yapılar çökebilir. Bunun sonucunda büyük can ve mal kayıpları yaşanabilir.
Gerçek tipi; yoğun kar yağışı, dondurucu soğuk ve kuvvetli rüzgârla ortaya çıkan bir doğal afettir. Dolayısıyla yoğun kar yağışı için alınacak önlemlerin hepsi, tipi için de geçerlidir. Ancak bu önlemlere ek olarak, aşırı soğuğun ve fırtınanın zararlarından korunmak için de önlemler alınmalıdır. Bunları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.
Hava tahmin raporlarında yoğun kar yağışı ve fırtına beklenmesi hâlinde, mümkün olduğu ölçüde kara yolu trafiğine çıkılmamalıdır. Yolda olan araçlar ise uygun bir yerde beklemelidir.
Tipi sırasında dağcılar, kayakçılar, tatilciler veya görevliler dağdaki konaklama yerlerine veya buldukları en yakın sığınağa girmelidir.
Özellikle dağlık arazilerden geçen kara ve demir yollarının kapanmaması için yol kenarlarına kar tutucu engeller yapılmalıdır.
Tipinin olabileceği zamanlarda, özellikle kırsal kesimde, kısa mesafeli de olsa, bir yerleşme biriminden diğerine gitmek için yaya olarak yola çıkılmamalı hayvan nakli yapılmamalıdır.
Tipi beklendiği zaman veya tipi sırasında evcil hayvanlar devamlı bulundukları yerlere, bu mümkün olmazsa en yakın sığınağa toplanmalıdır.
Dağ tesislerinin bulunduğu bölgede acil müdahale için her türlü tıbbî önlem alınmalı ve acil taşıma için helikopter kolaylığı sağlanmalıdır.
Tipiye hassas yerlerden geçen kara yollarında, tipiden korunabilecek imkânlara sahip sığınaklar yapılmalıdır.
Olası bir tipi haberini; meteoroloji kuruluşları başta olmak üzere, bütün sorumlu kurum, kuruluş ve kişiler, çeşitli haberleşme araçlarıyla halka ulaştırmakdır.
Tarih: 2016-03-02 01:56:24 Kategori: Coğrafya
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Kar Fırtınası Nedir
Bu Yazıda Neler Var:
Tipi, daha önce yağan ve yeryüzünde örtü oluşturan kardan kaynaklandığı gibi, yoğun kar yağışı sırasında da görülebilen bir doğal tehlikedir. Bu iki duruma göre adlandırılan tipilerin oluşumu aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
Yeryüzünde oluşan kalın kar örtüsünün, yer rüzgârının hızına ve yönüne bağlı olarak, bulunduğu yerden bir başka yere taşınmasıyla büyük kar yığınları oluşur. Doğal olarak o yerin topografik Özellikleri, kar örtüsünün kalınlığı, yığılan kann miktarı ve rüzgârın hızı ve yönü arasında çok yakın bir ilişki vardır. Kar örtüsü ne kadar fazla, rüzgâr ne kadar hızlı ise, taşınarak yığılan kar miktarı da o kadar fazladır. Kar yağışının durmasından sonra, yeryüzündeki karın şiddetli rüzgârlarla sürüklenmesi ve taşınması sırasında görüş uzaklığı son derece kısıtlanır ve göz gözü görmez hâle gelir. Bu olay yer tipisi olarak adlandırılır.
Bazı durumlarda yoğun kar yağışı sırasında; yerden kaldırılan kar tanecikleri ve yerdeki diğer partiküller ile yağan kar taneleri, kuvvetli rüzgârlarla yatay yönde taşınarak sürüklenebilir. Bu durumda görüş uzaklığı birkaç metrenin altına kadar düşebilir ki, bu doğal olaya da gerçek tipi adı verilmektedir.
Aslında her iki olay da yoğun kar yağışı ve çok hızlı esen rüzgârla ortaya çıkmaktadır. Bunun için, bu iki olay da tipi olarak adlandırılmaktadır.
Ancak afet olarak karşımıza çıkan olaylar, çoğunlukla gerçek tipi adı verilen olay sonucunda görülür ve büyük can ve mal kayıpları yaşanır. Çünkü bu olayda çok düşük sıcaklık, kuvvetli rüzgâr ve yoğun kar yağışı aynı anda etkili olmaktadır.
Diğer fırtınalar hemen her mevsimde görülebildiği hâlde, kar fırtınaları sadece soğuk mevsimlerde kar yağısının görüldüğü etkili fırtına sistemlerinde ve orografik yağışa bağlı olarak da dağlık alanlardaki kar yağışı sırasında görülmektedir.
Kar Fırtınasının Oluşumu ve Zararları
Yoğun kar, dondurucu soğuk ve kuvvetli rüzgârın birlikte yarattığı koşullar, canlı ve cansız doğa ile insan yaşamı üzerinde çok olumsuz durumlar yaratmaktadır. Bunları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.
Tipi sırasında adeta yeryüzüyle gökyüzü birleşmiş gibidir. Bu ürkütücü beyazlık, insan psikolojisi üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
Tipiye yakalanan insanların, sığınacak bir yer bulamadıkları takdirde yaşama şansları oldukça azdır. Ya boğularak, ya da donarak ölebilirler veya sakat kalabilirler.
Yoğun kar yağışı ve/veya sürüklenen kar nedeniyle yollarını kaybeden hayvanların yaşama şansları insanlara göre daha azdır. Nefes alma güçlüğünden boğularak, aç kalarak, ya da donarak ölebilirler.
Tipinin daha sık ve daha etkili yaşandığı dağlık alanlarda çeşitli amaçlar için bulunan (kayakçı, dağcı, görevli v.b.) insanlar, görüş uzaklığının çok kısıtlanması, aşırı soğuk ve kuvvetli rüzgâr nedeniyle hayatlarını yitirebilirler.
Kara, deniz ve hava ulaşımında görüş uzaklığının azalmasına bağlı olarak, büyük can ve mal kaybına neden olan kazalar yaşanabilir.
Özellikle kara yollarına yığılan kar ve bu karın aşın soğuk nedeniyle kay gani aşması nedeniyle büyük kazalar görülebilir.
Tipi süresince taşınan ve yığılan kar nedeniyle yapıların üstü tamamen karla örtülebilir, yapılar çökebilir. Bunun sonucunda büyük can ve mal kayıpları yaşanabilir.
Kar Fırtınasının Zararlarından Korunma
Gerçek tipi; yoğun kar yağışı, dondurucu soğuk ve kuvvetli rüzgârla ortaya çıkan bir doğal afettir. Dolayısıyla yoğun kar yağışı için alınacak önlemlerin hepsi, tipi için de geçerlidir. Ancak bu önlemlere ek olarak, aşırı soğuğun ve fırtınanın zararlarından korunmak için de önlemler alınmalıdır. Bunları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.
Hava tahmin raporlarında yoğun kar yağışı ve fırtına beklenmesi hâlinde, mümkün olduğu ölçüde kara yolu trafiğine çıkılmamalıdır. Yolda olan araçlar ise uygun bir yerde beklemelidir.
Tipi sırasında dağcılar, kayakçılar, tatilciler veya görevliler dağdaki konaklama yerlerine veya buldukları en yakın sığınağa girmelidir.
Özellikle dağlık arazilerden geçen kara ve demir yollarının kapanmaması için yol kenarlarına kar tutucu engeller yapılmalıdır.
Tipinin olabileceği zamanlarda, özellikle kırsal kesimde, kısa mesafeli de olsa, bir yerleşme biriminden diğerine gitmek için yaya olarak yola çıkılmamalı hayvan nakli yapılmamalıdır.
Tipi beklendiği zaman veya tipi sırasında evcil hayvanlar devamlı bulundukları yerlere, bu mümkün olmazsa en yakın sığınağa toplanmalıdır.
Dağ tesislerinin bulunduğu bölgede acil müdahale için her türlü tıbbî önlem alınmalı ve acil taşıma için helikopter kolaylığı sağlanmalıdır.
Tipiye hassas yerlerden geçen kara yollarında, tipiden korunabilecek imkânlara sahip sığınaklar yapılmalıdır.
Olası bir tipi haberini; meteoroloji kuruluşları başta olmak üzere, bütün sorumlu kurum, kuruluş ve kişiler, çeşitli haberleşme araçlarıyla halka ulaştırmakdır.
Tarih: 2016-03-02 01:56:24 Kategori: Coğrafya
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx